Celtic Glasgow Rangers Derbisi

Glasgow şehrininin İskoçya’ ya sığmayan iki takımı Rangers ve Celtic’ in yüzyılı aşmış derbisi : Old Firm. Aynı şehrin takımı olmaları bu derbiyi tanımlarkan malesef yetersiz kalır. Avrupa’ da çokça başarı yakalamış Celtic ve Rangers’ in Old Firm’ ünde siyaset, ideoloji, ırk ve din çok kez mücadelenin önüne geçmiş.













Rangers Glasgow şehrinde 1878 yılında, Protestan kimliğini herşeyden önde tutan İskoçlar tarafından kurulmuş. Celtic ise, İrlanda’dan İskoçya’ ya gelen göçmenlerin 1888′ de kurdukları takım. Diğer bir deyişle İrlandalı Katolikler’ in takımı. “İçimizdeki İrlandalılar” durumundan pekte hoşnut olmayan İskoçyalılar yada Protestanlar Rangers etrafında, İngiliz sömürgesinden usanmış İrlandalılar ya da Katolikler Celtic etrafında toplanmış. Bu kutuplaşmada İskoç derbisi Old Firm’ e İngiltere ve İrlanda’ dan hatrı sayılır miktarlarda taraftar gelmeye başlamış.




Rangers ve Celtic’ in mücadelesinde temeldeki bu farklılık hep ön planda olmuş. Forma renkleri, açılan bayrak ve pankartlar, söylenen marşlar, transfer edilen oyuncular. Hepsinde İrlandalı Katolikler ve Krallık yanlısı İskoç Protestanlar olarak ayrılmışlar. Anlatılan hikayelerden birisi eski Celtic oyuncusu ve Katolik Mo Johnston’ un golüyle 1-0 Rangers’ in kazandığı maçı taraftarları 0-0 berabere bitti kabul edermiş. Johnson 1989′ da Rangers’ a gelen ve Katolik olduğunu gizlemeyen ilk oyuncu.




Celtic’ de durum biraz daha farklı. Celtic’ i Avrupa şampiyonu yapan efsane Jock Stein ve Henrik Larsson Protestan Celticliler. Protestan ailenin Rangers taraftarı oğlu olan Kenny Dalglish ise yine bir diğer Celtic efsanesi.













Celtic yeşil-beyaz forma giyerken, Rangers kırmızı-mavi-beyaz forma giyer. Old Firm’ de nadiren İskoçya bayrağı açılırken, Celtic taraftarları İrlanda bayraklarıyla donatır tribünleri. Rangers tribünlerinde ise forma renklerinin alındığı Birleşik Krallık bayrakları açılır. Rangers taraftarları Protestan sembollerini ve ırkçı tavırlarını eksik etmez tribünlerden. Celtic tribünlerinde ise İrlanda bayraklarıyla birlikte özgürlükçü semboller sıkça yer alır.




UEFA’ da ve FIFA’ da pek çok tartışmaya konu olan Old Firm derbisi yıllarca Glasgow sokaklarındaki gündelik hayatı dünyanın görebileceği boyutlara taşımak için iyi bir sahne olmuş. Gündelik hayatta yeterince ayrışmış iki kesimin sebolü Rangers ve Celtic takımlarının maç günlerinde şiddetli olaylar yaşanmış.




Rangers’ ın mabedi Ibrox Stadı’ nın tarihinde 2. kez büyük bir trajediye sahne olması ise Old Firm tarihinin malesef önemli bir maddesi. 2 Ocak 1971 günü oynanan ve 89. dakikasında Celtic’ in 1-0 öne geçtiği Old Firm’ de yaşanan trajedi tamda bu dakikadan sonra yaşanıyor. Maç bitene kadar Rangers beraberliği sağlayan golü buluyor ancak 66 kişinin hayatını kaybettiği yüzlerce insanın yaralandığı Ibrox faciası nedeni hala açıklanamamış bir şekilde yaşanıyor.




Geçtiğimiz Ocak ayının 2. gününde Ibrox faciasının tamda 40. yılında yine bir Old Firm oynandı. Rangers ve Celtic taraftarlarını şiddet dışında bir araya getiren ender olaylardan birisidir bu, Ibrox faciasında hayatını kaybedenler için anma töreni yapıldı. Nefretin şiddetten biraz olsun uzaklaşmasını sağlamak ne yazıkki böyle büyük bir trajediyle olabildi.




Aynı şehrin takımlarının mücadelesinden ortaya çıkan “derbi” tanımına Rangers ve Celtic taraftarları pek çok farklı boyut kazandırdı. Din, ideoloji, sınıf gibi derbi tanımına sonradan eklenen tüm maddeler Old Firm ismiyle andığımız Rangers – Celtic mücadelesinde ortaya çıktı.